Россельхознадзор специалисчĕсем республикăри выльăх масарĕсем мĕнле лару-тăрура пулнине тĕрĕслерĕç. Тỹрех палăртам, ветеринарипе санитари правилисем ыйтнипе килĕшсе тăраççĕ вĕсем. Мур шăтăкĕсене юлашки 5-6 çулта йĕркене кĕртсе çитерме уйрăмах тăрăшнă.

Çапах çав масарсенче çынсем пулнин паллисене асăрхама пулать. Иртен-çỹрене кăсăклă ĕнтĕ. «Сибироязвенная» тесе çырни те хăратмасть-ши?

Паянхи куна илес пулсан, республикăра 53 выльăх масарĕ: Элĕк районĕнче – 2, Патăрьел районĕнче – 7, Шупашкар районĕнче – 2, Канаш районĕнче – 4, Комсомольски районĕнче – 1, Хĕрлĕ Чутай районĕнче – 3, Муркаш районĕнче – 1, Шупашкар хулинче _ 1, Етĕрне районĕнче – 27, Елчĕк районĕнче – 3, Тăвай районĕнче – 2. Вĕсене пурне те шута илнĕ, кашнин тĕлĕшпе ветеринарипе санитари карточки уçнă.

 Республикăра çĕпĕр язвипе аптăранă тĕслĕхсем вун-вун çул тĕл пулман. Кунта çулсерен выльăха вакцинаци туни те ырă витĕм кỹрет-тĕр. Ку енĕпе тимлĕх çухатмаççĕ темелле. Çапах выльăх шăм-шакĕ çĕрсен те инфекци пĕтмест, çĕрте нумай çул упранма пултарнипе хăрушлăх тухса тăрать. Асăрханулăха çухатсан чире вăй илме парасси куç кĕрет.

Çĕпĕр язви çыншăн та хăрушă чир шутланать. Вăхăтра сипленмесен çак амак шала каять, организма палăрмаллах хавшатать. Кĕлеткипех çăпансем тапса тухни кашнине сисчĕвлентермелле. Сипленмесен сепсис пуçланать, юн сиенленет. Кун хыççăн нерв тытăмĕ шар курать. Вăл вирус çаклатнă чĕрчунтан куçать: пуснă, тирне сỹнĕ, ашне вакланă, виллине пуçтарнă тата тĕп тунă, упранă, пĕр вырăнтан тепĕр çĕре куçарнă, тирпейленĕ чухне.

 Мур вырăнĕсенче çĕре куçарассипе, унтан шыв илессипе çыхăннă ĕçсене (тĕслĕхрен строительство, шырав, гидромелиораци) пуçарма, сад-пахча тума юрамасть. Тĕрĕссипе, чирлĕ выльăха пытарнă вырăна пырса кĕмелле маррине ял çынни пĕлмест мар

. Чир питĕ хăвăрт сарăлнине кура сыхлăх пирки тепĕр хут аса илтерни ытлашши пулас çук. Мур вырăнĕсен территорийĕсенче кĕтỹ çỹретме, утă çулма, унтан çĕр илме юрамасть. Ăнсăртран выльăх чирлесен ветспециалистсене пĕлтермелле.

Н. ВАСИЛЬЕВА, Россельхознадзорăн Чăваш Республикинчи тата Ульяновск облаçĕнчи управленийĕн ĕçченĕ