Тăван çĕршывăн Аслă вăрçинче артиллерин тава тивĕçлĕ ĕçĕсене паллă туса 1944 çулхи октябрĕн 21-мĕшĕнче СССР Аслă Канашĕн Президиумĕн Указĕпе килĕшỹллĕн Артиллери кунне ноябрĕн 19-мĕшĕнче пĕтĕм халăх уявĕ тесе çирĕплетнĕ. Каярахпа ракетăллă ядерлă хĕç-пăшал пурнăçа кĕрсессĕн, стратегилле ракета çарĕ туса хурсассăн çак уява 1967 çултан Ракета çарĕпе артиллери кунĕ тесе улăштарнă.

Раççейре артиллерипе малтанласа усă курнине пуçласа 1389 çултан аса илеççĕ. Яланхи артиллери 1695 çулта Преображенски полкĕнче бомбардирсен (артиллеристсен çар званийĕ) ротине йĕркелесе янинчен пуçланнă. Вĕсен капитанĕ Раççей императорĕ I Петĕр пулнă.

1700 çулта Çурçĕр вăрçин пуçламăшĕнче вырăссен çарĕ шведсене тивĕçсĕр парăнса артиллерисĕр тăрса юлнă I Петр патша çак урока ăнланса арканнă вырăссен çарне ура çине тăратма çирĕппĕн пуçланă. Артиллерине çĕнетме чиркỹсен чанĕсене шăратса тупăсем тутарнă.

 Вырăссен паллă ученăйĕ М.В.Ломоносов артиллери тарĕн кали селитринчен тăракан çĕнĕ хутăшне туса хатĕрленĕ. Сăмах май каласан вăл халичченех сахал ылмашăнса упранать.

Малалла артиллеринчен ракетăсем çине кĕскен куçар-ха. Пирĕн халăх нихăçан та никама та хăратман, никам çине те тапăнман. Тĕнчери агрессивлă вăйсем пирĕн çĕршыва хăйĕн оборона тытăмлăхне ỹстерме хистенĕ. Иртнĕ вăрçă хыççăнхи малтанхи çулĕсенче çĕршывăн экономика йывăрлăхĕсене пăхмасăр совет ученăйĕсем ракета техникин наука никĕсĕсене туса хатĕрленĕ.

Малтанласа реактивлă снарядсемпе пирĕн авиаци 1939 çулта Халхин-Гол юхан шывĕ çывăхĕнчи сывлăшри çапăçура усă курнă. 1941 çулхи июлĕн 14-мĕшĕнче реактивлă БМ-13 установкăсенчен йĕркеленĕ батареи Флеров капитан ертсе пынипе Беларуссинчи Орша хули çывăхĕнче тăшмана хирĕç тăнă. 5-10 çеккундра 112 ракета харăссăн çурăлни тăшман пехотине сехĕрлентерсе ỹкернĕ. Çак хăватлă техникăна пирĕн халăх "Катюша" тесе хисепленĕ.

В. ПЕТРОВ. Тăрăн ялĕ