Апрелĕн 19-мĕшĕнче Юхмапа Пăла тăрăхĕнче Пĕрлехи информаци кунĕ иртрĕ. Патăрьел муниципалитет округĕнче Чăваш Республикин Министрсен Кабинечĕн Председателĕн çумĕ - сывлăх сыхлавĕн министрĕ, информушкăн ертỹçи Владимир Степанов ĕçлĕ çул çỹревпе пулчĕ.

Хальхинче халăхпа куçа-куçăн тĕл пулма май паракан мероприяти урăхла графикпа, ирхине 6 сехетрех пуçланчĕ. Информушкăн ертỹçипе пĕрлех Патăрьел муниципалитет округĕн пуçлăхĕ Рудольф Селиванов, унăн çумĕ, экономика, ял хуçалăх тата инвестици ĕçĕ-хĕлĕн пайĕн начальникĕ Виктор Львов, муниципалитет округĕнчи депутатсен Пухăвĕн председателĕ Николай Тинюков, муниципалитет округĕнчи ветеринари тухтăрĕ Петр Ефимов Ыхра Çырминче ял халăхĕнчен сĕт пуçтаракан вырăна çитрĕç. Напольная тата Çамрăксен урамĕнче килти хушма хуçалăхра ĕне-выльăх усракансемпе тĕл пулчĕç, сĕт пахалăхне мĕнле тĕрĕслесе илнипе кăсăкланчĕç, çав вăхăтрах ял халăхне пăшăрхантаракан ыйтусем пирки те чуна уçса калаçрĕç.

 Икĕ урамĕнче те тулли витрепе сĕт пама тухнă çын нумай пулмарĕ: пĕринче - 5-6 çемье, тепринче унтан кăштах ытларах пулĕ. Ял çынни сĕте пуçтаракан Рустем Яббаров ĕçĕпе кăмăллă пулнине палăртрĕ. Укçи-тенкине те вăхăтра тỹлет. Паянхи кун пĕр литр сĕте вăл 18 (республикипе 17,5 тенкĕ) тенкĕпе йышăнать. Кăтарту иртнĕ çулхи çак вăхăтринчен 27 процент пĕчĕкрех. Ку ыйту выльăх усракансене самай пăлхантарса калаçтарчĕ. Магазинсенче вара ăна пĕр литрне 60 тенкĕрен кая мар сутаççĕ. Хресчен икĕ алă вăйĕпе туса илекен сĕт хакĕ вара унпа танлаштарсан кулăшла та пек. Пĕтĕмĕшле илсен выльăх шучĕ те, продукци туса илесси те ỹссе пырать, çав вăхăтрах сĕт хисепĕ пысăк мар. Мĕншĕн-ши?

Тĕл пулура муниципалитет округĕн администрацийĕн экономика, ял хуçалăх тата инвестици ĕçĕ-хĕлĕн пай пуçлăхĕ Виктор Львов кун пирки туллин ăнлантарса пачĕ. Тĕп фактор - санкцисене пула экспорт пĕчĕкленни, импорт ỹсни. Сĕт туса илесси те пирĕн округра 2,4 процент ỹснĕ. Çав вăхăтрах çĕршывра унпа усă курасси чакнă. Конкуренци, выльăхсен шучĕ, кашни ĕнерен сĕт суса илесси те сĕт хакне витĕм кỹнине каларĕ Виктор Игоревич. Çак пулăм вăхăтлăх пулнине те палăртрĕ.

- Патшалăх ял ĕçченне килти хушма хуçалăхра пурнăçлакан ĕçсен тăкакне саплаштармалли мелĕсене çĕнетрĕ. Хальхи вăхăтра хăйĕн ĕçĕпе тăрăшакан хастарсем çак саплашăва выльăх усранăшăн та, ун валли апат, тĕрлĕрен техника туянма та дотаци парать. Ỹркенмелле мар çеç. Унпа усă курма тăрăшмалла,- терĕ информаци ушкăнĕн ертỹçи Владимир Степанов Патăрьелсен ку тĕлĕшпе тата ытларах хастарлăха ỹстермеллине палăртса.

"Экопродукт" кооператив хăйĕн хăватне чакармасть

 Юхмапа Пăла тăрăхĕнче хальхи вăхăтра халăхран, фермер хуçалăхĕсенчен, ял хуçалăх предприятийĕсенчен сĕт йышăнакан пилĕк пункт ĕçлет. Вĕсенчен пĕринпе - Шăнкăртамри "Экопродукт" кооперативпа - информаци кунне хутшăннисем тĕплĕнрех паллашрĕç.

Илмир Халитов ертсе пыракан коллективра паянхи кун 26 çын тăрăшать. 2020 çулта кооперативра талăкне 25 тонна чĕр тавара тирпейлесе кăларакан цех уçнă. 2022 çулта 7450 тонна сĕте тирпейленĕ, вырнаçтарнă. Мĕн пурĕ 93,6 тонна услам çу, 90,2 тонна хăйма тата 12 тонна тĕрлĕрен сыр туса кăларнă. Илмир Зоферович вĕсем патне экологи тĕлĕшĕнчен таса продукт çитнине палăртрĕ. Пирĕн умрах тĕрĕсленĕ анализ та ирхи сăвăмри сĕт пур енĕпе те производствăна юрăхлине çирĕплетрĕ.

 Çĕнтерỹ уявне халалланă акцие те хутшăнчĕç Çак кунхинех Кĕçĕн Патăрьелĕнче уйрăм хастарсем, культура, вулавăш ĕçченĕсем, муниципалитет округĕн депутачĕсем, ĕç ветеранĕсем территори пайĕсен пуçлăхĕсем пĕрлехи вăйпа "Асăну аллейи" акципе килĕшỹллĕн "Олимп" стадион хĕррипе хыр, тирек йывăçĕсене лартрĕç. Çамрăк хунавсене малашне те пĕрлехи вăйпа пăхса тăрсан кунта чăнласах та хитре те капăр аллея пулмалла. Çĕнтерỹ кунĕ çывхарса килнĕ май пархатарлă пуçарăва Тăван çĕршывăн Аслă вăрçинче пуç хунă ветерансене халалланă.

Салтакăн паттăрлăхĕ нихăçан та манăçмĕ

Информаци кунне хутшăннисем тепĕр сумлă, çав вăхăтрах пăлхавлă саманта та пĕрле пайларĕç. Патăрьел муниципалитет округĕн пуçлăхĕн пỹлĕмĕнче Украинăри ятарлă çар операцинче пурнăçĕ татăлнă Сăкăтри Дмитрий Владимирович Назарова вилнĕ хыççăн Патăрьел тата Шăмăршă районĕсен çар комиссарĕ Вячеслав Илюткин "Паттăрлăх" орденне унăн ашшĕпе амăшне - Елена Анатольевнăпа Владимир Федоровича парса чыс турĕ, çĕршывшăн тивĕçлĕ те маттур ывăл çуратса ỹстернĕшĕн тав турĕ.

Тăван чĕлхесĕр чăн-чăн пĕлỹ çук

Апрелĕн 25-мĕшĕнче чăвашсене çутта кăлараканĕ, Аслă вĕрентекенĕмĕр Иван Яковлевич Яковлев çуралнăранпа 175 çул çитет. Çак ятпа Патăрьелĕнчи пĕрремĕш вăтам шкулта литература сехечĕ иртрĕ. Унта шкул ачисем хăйсен пултарулăхĕпе савăнтарчĕç, Иван Яковлевăн кун-çулĕпе пултарулăхне сăнлакан сценкăсем лартрĕç, сăвăсем вуларĕç, юрларĕç-ташларĕç.

- Юхмапа Пăла тăрăхĕн мăнаçлăхĕ вăл нумай нациллĕ халăхпа пуян пулни. Чăваш, вырăс, тутар тата ытти халăх çыннисем пĕрле килĕштерсе пурăнни савăнтарать. Пирĕн шкула та тĕрлĕ наци ачи çỹрет. Вĕсем пурте тенĕ пекех чăваш чĕлхине хисеп туса, Иван Яковлевăн халалне пурнăçласа тăван чĕлхепе калаçни, хутшăнни савăнтарать. Тăван чĕлхесĕр чăн-чăн пĕлỹ çук,- терĕ Патăрьелĕнчи пĕрремĕш вăтам шкул директорĕ, муниципалитет округĕн депутачĕ Наталия Андреева вĕренекенсен пултарулăхне хак парса.

Информаци кунĕн программи вĕçленнĕ хыççăн ушкăн ертỹçи Владимир Степанов тата муниципалитет пуçлăхĕ Рудольф Селиванов граждансене хăйсен ыйтăвĕсемпе йышăнчĕç. Йышăнура регион Пуçлăхĕ Олег Николаевăн тỹрĕ линийĕ вăхăтĕнче Пăла юхан шывне варалани пирки ыйту хускатнă Дина Ванина та пулнă. Унăн ыйтăвне Чăваш Республикинчи çут çанталăк министерствин тавралăх тата патшалăх экологи тĕрĕслевĕн пай начальникĕ Ильшат Хасанов хуравланă.

Альбина ЕГОРОВА